Ateistlerin teizmi reddetme gerekçeleri, genellikle kötülük sorununun teizme karşı en güçlü argüman olduğunu iddia etmelerinde yatmaktadır. Nitekim ateizme göre teizm, bu soruna başarılı bir şekilde cevap verememektedir. Bununla birlikte kötülük sorununun sadece teistler için bir problem olmadığı iddia edilebilir. Bizde bu makale içerisinde bu savdan yola çıkarak, yakın dönemde Yujin Nagasawa’nın geliştirdiği “sistematik kötülüğün varoluşsal sorunu” açısından bu iddiayı ele almaya çalıştık. Bu sorun, başlangıçta, yalnızca dünyadaki belirli olayların veya belirli olay türlerinin kötü olduğunu değil, aynı zamanda insan varoluşunun dayandığı (...) tüm biyolojik sistemlerin kötü olduğunu göstererek, teizm için bir meydan okuma yaratmaktadır. Ancak hem teistlerin hem de ateistlerin tipik olarak dünyanın genel olarak iyi olduğunu ve içinde yaşamaktan mutlu ve minnettar olmamız gerektiğini onaylayan varoluşsal iyimserliği benimsedikleri düşünüldüğünde, kötülüğün bu versiyonu, teizm için olduğu kadar, ateizm içinde bir problem olmaktadır. Makale içerisinde sorunun bu versiyonuna yanıt verirken ateizmin teizme kıyasla önemli bir dezavantajla karşı karşıya kalması nedeniyle, bunun ateizme karşı güçlü bir argüman olabileceğini iddia ediyoruz. (shrink)

Hristiyan inancı içerisinde merkezi konuma sahip olan mevzulardan birisi de, İsa’nın ölümünden üç gün sonra diriltildiğine yönelik olan inançtır. Hristiyan eskatolojisinin de dayanak noktasını oluşturan bu mevzu, dinler tarihi ya da teoloji gibi disiplinlerin içerisinde tartışıldığı gibi, çeşitli Hristiyan düşünürlerce, din felsefesi disiplini içerisinde de tartışılmıştır. Din felsefesi açısından bakıldığında, konunun merkezi konumda olması, bu mevzunun rasyonel bir zeminde tartışılıp tartışılamayacağını da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, özellikle din felsefesi içerisinde birçok Hristiyan düşünür tarafından konu ele alınmış ve farklı çevrelerce de (...) mevzuya yönelik karşı itirazlar dile getirilmiştir. Bu noktada yapılan tartışmaların içeriğine baktığımızda, mucize kavramı önem taşımakla birlikte, Hristiyan düşünürlerin argüman haline getirdikleri ve bir delil olarak öne sürdükleri “Boş mezar” ve “Tanıklıklar gibi birçok farklı husususun din felsefesi açısından tartışıldığını söyleyebiliriz. Ayrıca bazı ateist düşünürlerin bu delillere yönelik itirazları olmakla birlikte, bazı Hristiyan tarihçilerinde konuya ilişkin ciddi itirazları bulunmaktadır. Biz de bu makalemizde, İsa’nın ölümünden sonra dirilişinin rasyonel bir şekilde izahının nasıl olabileceği sorusunu merkeze alıp, konuyu Hristiyan düşünürlerin bakış açısından değerlendirmeye çalıştık. Bu noktada İslam gibi farklı dinlerde ve farklı anlatılarda karşımıza çıkan Hz. İsa figürünü konumuzun dışında tuttuğumuzu ayrıca belirtelim. Çünkü bizim yazımızın konusunu oluşturan kişi Hristiyan inancındaki İsa ve bu din içerisinde önem taşıyan kutsal metinler ve bu metinlerde geçen anlatılar oldu. Bu açıdan bakıldığında yazımız içerisinde, konuya ilişkin doğrudan bir teoloji ya da dinler tarihi çerçevesinde değerlendirme yapmaktan çok, din felsefesi içerisinde bize sunulan tartışmalardan yola çıkarak eleştirilerimizi ve tahlillerimizi dile getirmeye çalıştığımızı ifade edebiliriz. (shrink)

Güvenilirci (reliabilist) bilgi teorisi, çağdaş epistemik gerekçelendirme kuramları içerisinde, dışsalcı (externalist) kuramın bir türü olarak kendisine yer bulmaktadır. Kısaca, bir inancı gerekçelendiren şeyin o inancın oluşturulduğu sürecin güvenilirliği olduğunu öne süren bu yaklaşım, bu bilişsel süreçleri özne dışı unsurlara bağladığı içinde dışsalcı bir pozisyonda yer almaktadır. Bu bilgi teorisinin tam karşı konumunda yer alan içselci (internalist) bilgi teorisi ise, özne merkezli bir yaklaşımla, doğru inancı gerekçelendirecek yöntemin, kişinin kendi zihinsel yapısından yola çıkarak, belli kognitif süreçler sonucunda ulaşılabileceğini öne sürmektedir. Epistemik (...) gerekçelendirme kuramları içerisinde birçok tartışmada kendisine yer bulan bu iki bilgi teorisi, kendi içerisinde de birçok farklı kurama kapı aralamıştır. Burada içselci bilgi teorisinden ortaya çıkan erişim içselciliği, farkındalık içselciliği gibi kuramları ve dışsalcı bilgi teorisinden ortaya çıkan süreç güvenilirciliği, gösterge güvenilirciliği ve erdem güvenilirciliği gibi farklı türden kuramları örnek olarak verebiliriz. Öte yandan çağdaş epistemolojideki bu tartışmalar, dini epistemoloji içerisinde de kendisine yer bulmuştur. Özellikle Alvin Plantinga, kendi dini epistemolojisi içerisinde dışsalcı bir tutum sergilemiş ve son dönem çalışmaları içerisinde de güvenilirci bir anlayışla Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymaya çalışmıştır. Bu makalede öncelikle dışsalclık ve onun bir türü olan güvenilirci bilgi anlayışını ve bu kuramlara getirilen eleştirileri ele almaya çalışacağız, daha sonra A. Plantinga’nın son dönem dini epistemolojisinin de yönünü belirleyen güvence (warrant) kavramını açıklayıp, bu kavramın bütün teist dinlere uygulanabilirliğini sorgulayacağız. (shrink)

Alvin Plantinga, analitik felsefe düşüncesi içerisinde yetişmiş ve bu gelenek içinde teistik din felsefesinin oluşumuna katkıda bulunmuş bir filozoftur. Ayrıca teizmin savunusu için yaptığı çalışmalarla, çeşitli üniversitelerden aldığı onur ödülleri ve 2017 yılında kazandığı Templeton Prize ödülüyle, haklı bir üne kavuşmuş bir şahsiyettir. Bu çalışmayı yapmamızdaki en önemli amaç, Plantinga’nın dini epistemoloji üzerine yaptığı çalışmaları analiz edip bu düşüncelerinin ardalanına dair bir tespitte bulunmaktır. Bu çalışmada yararlandığımız öncelikli kaynaklar, Plantinga’nın Nicholas Wolterstorff ile birlikte kaleme aldığı “Faith and Rationality” adlı eser (...) ile birlikte son dönem epistemik fikirlerinin çerçevesini belirleyen üç ciltlik “Warrant and Proper Function”, “Warrant: The Current Debate”, “Warranted: Christian Belief” isimli eserler olmuştur. Plantinga’nın ilk dönem epistemoloji çalışmalarının gayesini bir tür olumsuzlama diyebileceğimiz klasik temelciliğin ve evidentializmin eleştirisi oluştururken, ikinci döneminde bu eleştirilerden yola çıkarak Tanrı inancının haklı bir temelde ve güvenceye sahip olduğunu gösterme amacına yönelmiştir. Plantinga’nın teolojik fikirlerini oluşturan Kalvinci ekol, onun dini epistemolojisinin de özünü oluşturmaktadır. Plantinga’nın dini epistemolojisini iki boyutlu olarak değerlendirdiğimizde, içe dönük olarak Hristiyan inancıyla ilgilense de çalışmalarının dışsal yönünü daha genel olarak teizmin Tanrı’sı ve onun rasyonelliği oluşturmaktadır. Açıkçası Plantinga’nın epistemolojik külliyatı bir tür kavram zenginliğini de beraberinde getirmektedir. Çalışmamız içerisinde ele aldığımız kadarıyla uygun işlevsellik, tasarım planı, güvence (warrant) gibi kavramlar onun Tanrı inancının epistemik mahiyetini ortaya koymak için ne derece kararlı olduğunu göstermektedir. Netice itibariyle Tanrı inancının ve onun bilgisinin rasyonel olabileceğini ifade eden Plantinga, her ne kadar Hristiyan inancının belli bir koluna mensup olsa da diğer mezhepleri dışlamaz. Ayrıca Plantinga, birçok çalışmasında belirttiği üzere projesinin Yahudilik, İslam gibi diğer teistik dinlere yönelik olduğunu da belirtmektedir. (shrink)

Hegel's treatment of the Sublime is both self-consistent and distinctive. He not only defines sublimity, but discovers and ranks its types or stages from one select point of view—the viewpoint of God-world relation; and the way he does this, on the one hand, distinguishes him from many others who have contributed to an understanding of the concept, and, on the other hand, enables him to suggest, if but implicitly, a criterion for distinguishing the sublime from allied concepts. Besides, he discusses (...) the matter in the wide context of diverse cultures, making quite a few insightful references to Eastern literature; and, consistently with his own conception of philosophy, also from the viewpoint of historical necessity, so that the sublime appears, in his Aesthetik, as a specific stage which the evolving story of art must in fact traverse. (shrink)

This essay seeks to clarify Gandhi's logic of self-suffering. Its inner accents have not received the attention they deserve. So I propose to emphasize them, though the context of such suffering and its impact on men too must be given due regard.

Despite global and local attempts to end genital mutilation, in their various forms, whether of males or females, the practice has persisted throughout human history in most parts of the world. Various medical, scientific, hygienic, aesthetic, religious, and cultural reasons have been used to justify it. In this symposium on circumcision, against the background of the other articles by Hutson, Short, and Viens, the practice is set by the author within a wider, global context by discussing a range of rationalisations (...) used to support different types of genital mutilation throughout time and across the globe. It is argued that in most cases the rationalisations invented to provide support for continuing the practice of genital mutilation—whether male or female—within various cultural and religious settings have very little to do with finding a critical and reflective moral justification for these practices. In order to question the ethical acceptability of the practice in its non-therapeutic forms, we need to focus on child rights protection. (shrink)

How does aesthetic education begin and expand over time? David Hume’s idea of the narrow circle provides us with an answer when considering this question. He uses the narrow circle to explain how moral practices evolve, and by analogy, we can also use this conception to explain how aesthetic practices evolve. So I will first of all begin with a discussion of his essay “The Standard of Taste.”1 In this essay, Hume gives an excellent profile of the critic who has (...) the traits to generate the standard of taste: delicacy of taste or a delicate imagination; practice in a particular art; ability to make comparisons, free from prejudice; and good sense in exercising the former traits. He says that few are qualified... (shrink)

Although we believe the results reported below to have direct philosophical import, we shall for the most part confine our remarks to the realm of mathematics. The reader is referred to [4] for a philosophically oriented discussion, comprehensible to mathematicians, of tense logic.The “minimal” tense logicT0is the system having connectives ∼, →,F(“at some future time”), andP(“at some past time”); the following axioms:(whereGandHabbreviate ∼F∼ and ∼P∼ respectively); and the following rules:(8) fromαandα → β, inferβ,(9) fromα, infer any substitution instance ofα,(10) fromα, (...) inferGα,(11) fromα, inferHα.A tense logic is a systemTwhose language is that ofT0and whose axioms and rules include (1)–(11). The axioms and rules ofTother than (1)–(11) are calledproperaxioms and rules.We shall investigate three systems of semantics for tense logics, i.e. three notions ofstructureand three relations ⊧ which stand between structures and formulas. One reads⊧αas “αis valid in.” A structureis amodelof a tense logicTif every formula provable inTis valid in. A semantics isadequateforTif the set of models ofTin the semantics is characteristic forT, i.e. if wheneverT ∀ αthen there is a modelofTin the semantics such that∀ α. Two structuresand, possibly from different semantics, are calledequivalent(∼) if exactly the same formulas are valid inas in. (shrink)

THIS ESSAY DEALS WITH D F NORTON’S INTERPRETATION OF HUME’S METHODOLOGY IN THE LATTER’S FAMOUS DISCUSSION OF MIRACLES IN THE FIRST INQUIRY. NORTON CONSTRUES "EXPERIENCE" TO MEAN PERSONAL, INDIVIDUAL EXPERIENCE. THE AUTHOR SHOWS THAT THERE IS ANOTHER SENSE OF THE WORD WHICH IS MORE COSMOPOLITAN AND ONE WHICH SQUARES MORE WITH THE USES OF EVIDENCE FOUND IN THE "HISTORY OF ENGLAND". ALTERNATIVE INTERPRETATIONS OF THE HUME PASSAGE ARE GIVEN AND HUME’S METHOD IS COMPARED WITH R G COLLINGWOOD’S IMAGINATIVE RECONSTRUCTIONIST IDEA (...) OF HISTORY. (shrink)

This volume brings together essays that discuss and contextualise Gandhi's ideas on pluralism, religious identity, non-violence, satyagraha, and modernity. It interrogates the epistemic foundations of Gandhian thinking and weltanschauung, identifies diverse strands within his arguments, and gives it new meaning in contemporary society. This book focuses on Gandhi's engagements with religious, political, and social conflicts; his reflections on faith and modernity; and his argumentative dialogues with Mohammad Ali Jinnah and B. R. Ambedkar. It provides critical insights into Gandhi's philosophy and (...) suggests ways of engaging with his ethical and moral ideas in contemporary intellectual and political discourse. Comparing and contrasting Gandhian thought and strategies with contemporary issues and conceptions of religious freedom, conflict resolution, and liberalism, the volume reformulates and reconstitutes his intellectual and political legacy. This book points to new and possible future directions of research on Gandhian concepts and will be useful for scholars in the fields of political science, Gandhian studies, sociology, and philosophy. (shrink)

This omnibus comprises three outstanding books by Professor S.K. Chakraborty on the need for value-driven management and corporate ethics - "Management by Values", "Ethics in Management", and "Values and Ethics for Organizations".

The paper analysis the strategies and concepts developed in the world in modern directions: innova- tive economy, digital economy, artificial intelligence, Industry 4.0 and others. The problem is to determine the initial fundamental parameters of order and their prospects in the global world, the definition and principles of artificial intel- ligence systems, its structure and important aspects and principles of future science and technology in analysis and synthesis based on synergetic approaches, innovative, information, converged technologies, taking into account the design (...) of future and viable and safe and sustainable development in the context of Industry 4.0, digital economy and Society 5.0. The general scheme of the integrated model of sustainable and socio-humanitarian development in the global system is proposed, which the authors call the noosphere model of sustainable and safe development as an important fundamental platform for the design and creation of AIS. In the XXI century education, science and innova- tive technologies becomes the «basis» of the spiritual and material reproduction of man, transforming the society of the XXI century into an educational society, ensures compliance with the law of advanced development of human quality, quality of social intelligence and quality of educational systems in society. noosphere evolution. Industry 4.0 is the next stage in the digitalization of production technologies with the accelerated introduction of new developments and cyberphysical systems, which is changing business models. Accordingly, Industry 4.0 as a separate segment of digital manufacturing technologies takes its place among other digital sectors. The analysis of the Strategies and Concepts developed in the world in modern directions: innovative economy, digital economy, artificial intelli- gence, Industry 4.0 and others is carried out in the work. The problem is to determine the initial fundamental para- meters of order and their prospects in the global world, the definition and principles of artificial intelligence systems, its structure and important aspects and principles of future science and technology in analysis and synthesis ba- sed on synergetic approaches, innovative, information, converged technologies, taking into account the design of future and viable and safe and sustainable development in the context of Industry 4.0, DE and Society 5.0. The main scientific and technological factors in the 21st century will be the development of: Artificial Intelligence, Nano Technologies, Bio-Media Technologies, Cognitive Technologies and Socio-Humanitarian Technologies. More specifically – this is the modern development of Innovative Technologies: «NBIC SH». Therefore, it is necessary to note the importance of taking into account the principle of I2K2+SH, ie: Intellectualization, Integration, Convergence, Coevolution and Socio- humanitarian technologies. It is important and necessary to take into account modern principles of designing a su- stainable and secure AIS and solving the problem of Harmonization between 2 worlds: Real and Virtual, especially in their hybridization. Our immediate future is a hybrid nonlinear world. Note that digitalization, artificial intelligence and robotics will be the main drivers of global economic growth by 2030E. An important paradigm and platform is the Integrated System: for Industry 4.0, DE and AI, taking into account the complex principle of I2K2+SH. If the transition of the Ukrainian economy to an innovative one does not take place in the next 3-5 years, Ukraine will remain in the backyard of civilization. (shrink)

Some may be of the opinion that one event can begin before another only by virtue of the existence of some event (a “witness”) which wholly precedes the other and does not wholly precede the one (and similarly for “ends before” and “does not abut”). Those would prefer $\mathbb{F}$ 0 to $\mathbb{F}$ as a model for observers' apprehensions of events. Since G is a functor from $\mathbb{M}$ to $\mathbb{F}$ 0, the current construction (restricted to $\mathbb{F}$ 0) remains applicable.This work supports (...) a claim that the psychologically fundamental temporal relationships are “wholly precedes”, “begins before”, “ends before” and “abuts”. But only in a very weak sense. Any other set of relationships which is interdefinable with this one, using only quantifier-free formulas in the definitions, could be used to define a category $\mathbb{F}$ ′ which is indistinguishable from $\mathbb{F}$ (because the same functions preserve and reflect the new relationships). This work equally supports the claim that those relationships are the psychologically fundamental ones, or the claim that it is just “wholly precedes” which is fundamental, and that we perceive “begins before” just by virtue of witnesses. But it refutes the claim that only “wholly precedes” is fundamental, and that we understand “begins before” only because we understand time as a linear ordering. (shrink)

'This is a work of seminal importance in educating scholars on how to perceive art in any medium precisely because Heninger provides a successful methodology for understanding what lies behind the apparent content of texts and images.

In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content:Hume Studies Volume XX, Number 2, November 1994, pp. 261-287 Collingwood's Understanding of Hume S. K. WERTZ What was David Hume's reception in the British idealistic tradition? In this paper, I shall contribute a short chapter on this question by examining Hume's place in R. G. Collingwood's thought.1 Such an examination has been lacking in the literature, so what follows is a comprehensive study of Collingwood's use of Hume (...) throughout all of R.G.'s writings. I shall mainly focus on two main, unrelated discussions of Hume: first is the theory of the imagination which primarily occurs in The Principles of Art, and second is the set of relations between human nature and human history which is principally found in The Idea of History. These sections will be followed by a section on minor discussions and omissions and a conclusion. It is a common misconception that Collingwood (1889-1943) has little to offer Hume scholarship, and I wish to amend that here. Actually, Collingwood has good insights into the nature of the imagination and its role in human understanding, besides instructive thoughts on Hume on human nature and history, even though his discussion of the latter is flawed. This essay serves both historical and philosophical purposes. It is to sample Hume's place in early twentieth century British idealism at a time when he began to emerge as an important philosophical figure worthy of careful study. (By "idealism," I mean the philosophical movement which takes ideas to be an irreducible part of the world and whose program is opposed to both materialism and realism.) So Collingwood's portrait is historically interesting. But over and above this, it carries significant philosophical amendments, S. K. Wertz is at the Department of Philosophy, Texas Christian University, Box 30781, Fort Worth, TX 76129 USA. e-mail: [email protected] 262 S. K. Wertz criticisms, and suggestions about Hume's thought and the eighteenth century intellectual climate. Collingwood has mostly been studied as a philosopher of history or as an aesthetician, but not in toto from the perspective of one of the historical figures to whom he is deeply indebted. Such a view affords a portrait of Hume that is instructive and rewarding. The comparison of Hume and Collingwood lead us to finer appreciation of both philosophers. Let us first look at Collingwood's positive contribution. Imagination Collingwood begins his analysis by declaring his intentions: I shall...try to show that there are such things, to be with what Hume (whose account of them I shall take as my starting-point) called 'ideas' as distinct from 'impressions'. I shall try to show that there is a special activity of mind correlative to them, and that this is what we generally call imagination, as distinct from sensation on the one hand and intellect on the other. (PA 170-71, emphasis added) Why would Collingwood start with Hume's distinction between impressions and ideas? Undoubtedly, this means that Collingwood is willing to accept the validity of the distinction and to build on it. Isn't this a strange place for an idealist to begin? Not really. When we look at British philosophy at the turn of this century, we find idealists preoccupied with the distinction,2 so it is not extraordinary to find Collingwood utilizing it to some extent. Like most Oxford students of the time, Collingwood read Locke, Berkeley, and Hume in his undergraduate program. Consequently we find them in the problems he addresses. "It was Hume who first perceived the [Lockean] problem [of confusing sensation with imagination]," Collingwood attributes, "and tried to solve it by distinguishing ideas from impressions" (PA 200). In detail: He [Hume] was right when he laid it down that the immediate concern of thought is not with impressions but with ideas; that it is ideas, not impressions, that are associated with one another and thus built up into the fabric of knowledge; and that ideas, though 'derived' from impressions, are not mere relics of them like an after-taste of onions or an after-image of the sun (as Lockeans like Condillac supposed), but something different in kind: different, if not in what he... (shrink)

Samuel Johnson has an interesting comment on consequences and the telling of “white lies.” For example “Sick People and Children are often to be deceived for their Good.” David Hume apparently endorses this concept in one of his letters. Both Johnson and Rousseau anticipate Kant’s argument about consequences in that one is to tell the truth under all circumstances. Hume, I argue, would take issue with this claim in that there are cases that warrant telling white lies. Elsewhere he speaks (...) about “harmless liars” who indulge in “lying or fiction... in humorous stories.” And he says “Noble pride and spirit may openly display itself when one lies under calamity [defamation or slander] or opposition of any kind,” especially if the opposition puts one’s life in grave danger, so one’s self-preservation is threatened. Under situations like these, lying is justified. In regard to fiction, if lying is for the purpose of entertainment and where “truth is not of any importance,” it is permissible. These cases are discussed in some detail, and they offer, along with their analysis, a pragmatic defense of Hume’s position. (shrink)

Allah'ın görülebilirliğini ifade eden rü'yetullah kavramı, tarih boyunca farklı kelâm disiplinleri tarafından derinlemesine incelenmiş önemli bir konudur. Kelâm tarihinde, rü’yetullah’ı kabul edenler ve reddedenler olmak üzere bu konuda ana hatlarıyla iki temel bakış açısı bulunmaktadır. Ehl-i Sünnet, rü’yetullahı benimseyen grupların başında gelirken; Muʻtezile mezhebi ise rü’yetin cisimliği içermesi veya onunla ilişkili bazı konuları gerektirmesi nedeniyle onun ulûhiyet makamıyla uyumsuz olduğunu düşünerek kesin bir dille reddetmiştir. Rü’yeti kabul edenler aklî ve naklî birtakım temellendirmelere başvurmuşlardır. Ehl-i sünnet perspektifinden bakıldığında, erken dönemde rü’yetullahın (...) “zâtıyla kıyâm” esasına dayalı olarak temellendirilirken; bilahare “varlık” esaslı temellendirildiği görülmektedir. Bu çalışmada Eşʻarî mezhebine mensup iki düşünür olan Fahreddin er-Râzî (ö. 606/1210) ve onun yakın takipçisi Sirâceddin el-Urmevî’nin (ö. 682/1283), varlık eksenli rü’yetullah konusundaki yaklaşımları ele alınacaktır. Râzî, birçok konuda birbirinden farklı görüş serdeden muhakkik bir âlimdir. Birden fazla görüş beyan ettiği mevzulardan biri, varlık merkezli rü’yetullahın temellendirilip temellendirilemeyeceğidir. O, varlık merkezli rü’yetullahın temellendirilmesi yöntemine dair kabul, ret ve tevakkuf olmak üzere üç farklı yaklaşım sergilemektedir. Onun başta rü’yetullah olmak üzere birçok metafizik ve teolojik konuda fikirlerini değiştirmesini, benimsediği yaklaşımları farklı açılardan temellendirmesi, bir taraftan onun felsefî ve kelâmî derinliğini ortaya koyarken, diğer taraftan ise onun tahkik yöntemiyle doğrudan ilişkilidir. Bu yüzden Şihâbüddîn el-Karâfî (ö. 684/1285) gibi düşünür şarihler, Râzî’nin düşüncesindeki bu değişimi, onun bilgisinin olgunluğuna, aklî yeteneklerinin üstünlüğüne ve dinî kavrayışının derinliğine bağlamışlardır. Nitekim bu değişim, Râzî'nin her daim hakikat arayışında olduğunu ve fikirlerini sürekli sorguladığını göstermektedir. Birçok eserinde “varlık” odaklı rü’yetullaha dair çeşitli eleştiriler yapan Râzî, Erʻbaîn adlı eserinde bu konuyu daha düzenli bir sistem içinde ve maddeler halinde açıklamaya gayret etmektedir. Mezkûr eserinde Râzî, varlık merkezli rü’yetin temellendirilemeyeceğine dair “ʻâdemin malûliyeti”, “her hükmün bir illete dayanmasının zorunlu olup olmadığı” ve “cevher ve arazların farklı illetlerle muallel olup olamayacağı” gibi birtakım felsefî ve kelâmî delilleri merkeze koyarak eleştirisini temellendirmeye çalışmaktadır. Râzî'nin bu eserini özetleyen ve eleştiren Urmevî, Lübâb’da, Râzî’nin tespitlerine itiraz edip sunduğu argümanlara karşı çıkarak, varlık merkezli rü’yetullahın temellendirilebileceği düşünmektedir. Her iki düşünürün rü’yet merkezli ortaya koydukları argümanlar, bir taraftan Tanrı tasavvurlarını ortaya koyarken; diğer taraftan ise felsefî ve teolojik duruşlarına da ışık tutmaktadır. (shrink)